weterynarz Kraków Podgórze
„Na bezrybiu i rak rybą” – jak mówią wędkarze. W żaden sposób to wodne stworzenie ie ma nic wspólnego z samymi rybami – z żadnym gatunkiem. Jedynym podobieństwem jest fakt, iż raki żyją w wodach. Oczywiście racza flora prezentuje się zupełnie inaczej,w brudnej wodzie zwierzęta te nie mieszkają. A w ogóle rak to ciekawe stworzenie, na pewno warto te kilka słów o nim przeczytać na łamach naszego serwisu.
W polskich wodach dwoma podstawowymi gatunkami raków są rak pręgowaty (amerykański) i rak szlachetny. Tego pierwszego uważa się za szkodnika, ten drugi uważany jest za poczciwego skorupiaka, zagrożony jest wyginięciem i jest objęty szczególną ochroną. Wiadomo, że jeśli wędkarz chce łowić ryby na mięso z raka, to na pewno nie na raka szlachetnego, uśmiercenie tego zwierzęcia podlega karze grzywny, a w szczególnych przypadkach nawet karze więzienia.
Rak szlachetny określany jest wieloma nazwami: rak rzeczny, rak szerokoszczypcowy, szewc a nawet barometr czystości. To ostatnie nazewnictwo jest dość kolokwialne, znakomicie jednak oddaje natura tego raka. Zamieszkuje on bowiem wody czyste, te zabrudzone i niedotlenione są dla raka szlachetnego zabójczym środowiskiem i z takowych rak ucieka – jeśli tylko ma możliwość. Jedno jest pewne, jeszcze sto lat temu nasze polskie wody przepełnione były rakami szlachetnymi, wody były czyste, biotop raczy był więc idealny. Wraz z rozwojem gospodarki niestety w naszym kraju nie zaczęły powstawać oczyszczalnie ścieków, a sami Polacy to ludzie upośledzeni ekologicznie. Szybko nasze rzeki zaczęły przypominać szamba, do jezior zaczęto wylewać gnojówki w wiejskich szamb i okazało się, że wody znacznie się zabrudziły, a rak szlachetny w szybkim tempie zaczął nam wymierać. Do tego raki mają swojego wroga naturalnego, raka pręgowatego, którego u schyłku XIX wieku do Europy z Ameryki przywieźli Niemcy. Pod pozorem hodowli wpuszczano te raki na potęgę do jezior i rzek. Jak się szybko okazało, raki pręgowate były i są często nosicielami raczej dżumy. Przy tym pręgowate są na tę chorobę uodpornione, dla raków szlachetnych z kolei okazała się ona śmiertelna. Szybko zaczęła szlachetne raki dziesiątkować i dziś coraz trudniej takowe spotkać w naszych europejskich i w polskich wodach. Rak pręgowaty uważany jest za szkodnika i jeśli w dalszym ciągu będzie się rozpowszechniał jak teraz, to już niedługo całkowicie zniszczy europejska populacje raka szlachetnego.
Warto też o rakach wiedzieć, że prowadza one nocny tryb życia. Jeśli po zachodzie słońca bywamy nad jeziorem, w okolicach piaszczystej plaży, to możemy sprawdzić, czy rak szlachetny występuje w danej wodzie. Wtedy to raki wychodzą z głębin i podchodzą blisko brzegu w poszukiwaniu pożywienia.
Co warto wiedzieć o rakach jeszcze? Pręgowaty to trak wielki szkodni, że nie można go wpuszczać do zbiornika wodnego. Złowiony przez wędkarza powinien być uśmiercony, w żadnym wypadku nie można go z powrotem wpuszczać do zbiornika wodnego.